Τι Είναι Η Υπογονιμότητα;

Ο έλεγχος γονιμότητας είναι ο έλεγχος στον οποίο προβαίνει ένα ζευγάρι που αντιμετωπίζει υπογονιμότητα, δηλαδή αδυναμία να επιτύχει σύλληψη και να αποκτήσει παιδί, παρά τη συστηματική προσπάθεια με τακτικές σεξουαλικές επαφές χωρίς αντισύλληψη για τουλάχιστον ένα έτος. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η υπογονιμότητα θεωρείται διαταραχή της υγείας που χρήζει αντιμετώπισης.

Ποια Είναι Τα Βασικά Αίτια Της Υπογονιμότητας;

Οι αιτίες της υπογονιμότητας αφορούν τόσο τις γυναίκες όσο και τους άνδρες, ενώ σε ένα ποσοστό παραμένουν ανεξήγητες παρά τον ενδελεχή ιατρικό έλεγχο.

Αίτια Υπογονιμότητας Στη Γυναίκα

●    Ηλικία μεγαλύτερη των 37 ετών, καθώς τότε σημειώνεται μείωση της ποιότητας και ποσότητας των ωαρίων

●    διαταραχές ωορρηξίας, όπως στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και ορμονικές διαταραχές (π.χ. θυρεοειδοπάθειες, αυξημένη προλακτίνη)

●    απόφραξη ή βλάβη των σαλπίγγων

●    ενδομητρίωση

●    προβλήματα στη μήτρα, όπως ινομυώματα, πολύποδες κ.ά

●    λοιμώξεις που πηγάζουν από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα

●    συστηματικές παθήσεις, όπως ο διαβήτης, η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια και αυτοάνοσα νοσήματα

●    φάρμακα και θεραπείες, όπως ακτινοθεραπεία ή χημειοθεραπεία

●    άλλοι παράγοντες όπως παχυσαρκία, κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ, άγχος

Αίτια Υπογονιμότητας Στον Άνδρα

●    κιρσοκήλη

●    λοιμώξεις

●    γενετικές ανωμαλίες

●    ορμονικές διαταραχές

●    συνήθειες και περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως κάπνισμα, αλκοόλ, χρήση ναρκωτικών, παχυσαρκία, κακή διατροφή, ανεπάρκεια βιταμινών, άγχος, έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες,καθιστική εργασία,  χημικές ουσίες, ακτινοβολία

●    άλλοι παράγοντες, όπως απουσία σεξουαλικής δραστηριότητας, υπερβολικά έντονη άσκηση, χρήση αναβολικών

Ποιες Εξετάσεις Περιλαμβάνει Ο Έλεγχος Γονιμότητας Ζευγαριών;

Η υπογονιμότητα είναι πολυπαραγοντική και συχνά απαιτείται εκτενής διαγνωστικός έλεγχος και για τα δύο μέλη του ζευγαριού για να εντοπιστεί το αίτιο και να προταθεί η κατάλληλη αντιμετώπιση. Η διερεύνηση της γονιμότητας του ζεύγους ξεκινά από τη λήψη ενός λεπτομερούς ιατρικού και κοινωνικού ιστορικού από το ζευγάρι, το οποίο πρέπει να περιέχει στοιχεία για παρούσες ή παρελθοντικές παθήσεις, λήψη φαρμάκων, χειρουργικές επεμβάσεις ή προηγούμενες κυήσεις, τα χαρακτηριστικά του κύκλου της γυναίκας, τη συχνότητα των ερωτικών επαφών και το διάστημα κατά το οποίο το ζευγάρι προσπαθεί να επιτύχει εγκυμοσύνη. Η λήψη ενός καλού ιστορικού, είναι αυτή που θα βοηθήσει τον ειδικό ιατρό γονιμότητας να καθοδηγήσει το κάθε ξεχωριστό ζευγάρι στα επόμενα βήματα.

Στην περαιτέρω διερεύνηση της γονιμότητας περιλαμβάνεται:

●    ορμονικός έλεγχος της γυναίκας μέσω απλής λήψης αίματος

●    σπερμοδιάγραμμα, ανάλυση δηλαδή του σπέρματος, που είναι η σημαντικότερη εξέταση για τη διερεύνηση της γονιμότητας του άνδρα. Εκτός των κλασσικών παραμέτρων που εξετάζονται στο σπερμοδιάγραμμα (ποσότητα, κινητικότητα και μορφολογία σπερματοζωαρίων), θα πρεπει να πραγματοποιείται η εξέταση κατάτμισης του σπερματικού DNA (DNA Fragmentaion Index – DFI) η οποία έχει σημαντικό προγνωστικό όφελος για την προσπάθεια του ζέυγους

●    υπερηχογράφημα, το οποίο είναι αναπόσπαστο εργαλείο της διερεύνησης της γονιμότητας, είτε αφορά τη γυναίκα – γυναικολογικό υπερηχογράφημα από ειδικό γυναικολόγο γονιμότητας, είτε τον άνδρα – υπερηχογράφημα όρχεων - εφόσον προκύπτει η αναγκαιότητά του λόγω ιστορικού π.χ. προηγούμενος τραυματισμός των όρχεων, χειρουργικές επεμβάσεις στη βουβωνική χώρα ή λόγω των αποτελεσμάτων των αρχικών εξετάσεων. Με το υπερηχογράφημα εξετάζεται η μήτρα (ινομυώματα, συγγενείς ανωμαλίες κατασκευής), το ενδομήτριο (πάχος, πολύποδες, συμφύσεις), η προσβασιμότητα των ωοθηκών, οι ωοθήκες για παρουσία παθολογίας π.χ. κύστεις και τέλος οι ωοθήκες για τον αριθμό των καταβολών – πρώιμων ωοθυλακίων που δείχνουν και το ωοθηκικό φορτίο της γυναίκας.

●    Στη συνέχεια πιο εξειδικευμένες εξετάσεις έρχονται να συμπληρώσουν τη διερεύνηση της γονιμότητας του ζεύγους, όπως είναι για τη γυναίκα η υστεροσαλπιγγογραφία (hysterosalpingogram, HSG), με την οποία ελέγχουμε το σχήμα της κοιλότητας της μήτρας, τη βατότητα των σαλπίγγων καθώς και την παρουσία περισαλπιγγικών συμφύσεων οι οποίες σχετίζονται με υπογονιμότητα.

●    Η πραγματοποίηση λαπαροσκόπησης και υστεροσκόπησης ως πιο επεμβατικών διαγνωστικών - αλλά και θεραπευτικών - επεμβάσεων στη διερεύνηση της υπογονιμότητας, θα κριθεί κατά τη διάρκεια της διερεύνησης κι αναλόγως των ευρημάτων των μη επεμβατικών διαγνωστικών μεθόδων αλλά και του ιστορικού θα ληφθεί η απόφαση πραγματοποίησής τους.

Είναι Δυνατή Η Πρόληψη Της Υπογονιμότητας;

Η πρόληψη, στην οποία συμβάλλει ο προληπτικός έλεγχος, αποτελεί βασικό στόχο της σύγχρονης ιατρικής. H γυναίκα και ο άνδρας υποβάλλονται σε εξετάσεις γονιμότητας, ακόμη κι αν δεν προσπαθούν για εγκυμοσύνη, είτε λόγω προχωρημένης ηλικίας της γυναίκας, είτε όταν από το ιστορικό προκύπτει η πιθανότητα προβλήματος γονιμότητας ή πριν από μία θεραπεία η οποία ενδεχομένως επηρεάσει τη γονιμότητα του ατόμου. Σημαντικότατη εξέλιξη που έχει σημειωθεί στον τομέα της πρόληψης της υπογονιμότητας και διατήρησης της γονιμότητας σε μεγαλύτερες ηλικίες αποτελεί η κρυοσυντήρηση / κατάψυξη ωαρίων, σπερματοζωαρίων και εμβρύων όταν υπάρχουν οι προϋποθέσεις.

Υπάρχουν Τρόποι Αντιμετώπισης Της Υπογονιμότητας;

Η θεραπεία της υπογονιμότητας προσαρμόζεται ανάλογα με την αιτιολογία και τα ευρήματα της διαγνωστικής διερεύνησης. Οι κύριες θεραπευτικές προσεγγίσεις περιλαμβάνουν:

●    χορήγηση φαρμάκων και ρύθμιση διαταραχών πχ ενδοκρινολογικά προβλήματα

●    ενδοσκοπική χειρουργική αποκατάσταση γονιμότητας με λαπαροσκόπηση ή υστεροσκόπηση

●    εφαρμογή πλάσματος πλούσιου σε αιμοπετάλια (PRP) στο ενδομήτριο ή της ωοθήκες

●    συνδυασμό φαρμακευτικής και χειρουργικής αντιμετώπισης

Σε περιπτώσεις ανεπιτυχούς αρχικής θεραπείας ή σοβαρών διαταραχών (π.χ. ανεξήγητη υπογονιμότητα, διαταραγμένη ωορρηξία), προτείνονται μέθοδοι υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, όπως:

●    παρακολούθηση κύκλου ωορρηξίας

●    πρόκληση ωρορρηξίας με διέγερση ωοθηκών με φάρμακα

●    σπερματέγχυση

●    εξωσωματική γονιμοποίηση

●    μικρογονιμοποίηση

●    δωρεά γεννητικού υλικού (ωάρια/σπέρμα)

Ο μαιευτήρας,  χειρουργός γυναικολόγος Δ. Κολέσκας, M.R.C.O.G., C.C.T βρίσκεται δίπλα σας με ενσυναίσθηση και επιστημονική ακρίβεια για να απαντήσει σε κάθε σας απορία σχετικά με την υπογονιμότητα, τον έλεγχο και διατήρηση της γονιμότητας και το ενδεχόμενο κόστος. Κατανοώντας το ψυχολογικό βάρος που μπορεί να συνοδεύει τη διαδικασία, σας παρέχει εξατομικευμένη καθοδήγηση και υποστήριξη σε κάθε στάδιο.

Διαθέτει περισσότερα από 20 έτη πρακτικής εμπειρίας στη μαιευτική και γυναικολογία και είναι εξειδικευμένος στην ανθρώπινη αναπαραγωγή και ενδοκρινολογία από το Βασιλικό κολλέγιο Μαιευτήρων Γυναικολόγων του Ηνωμένου Βασιλείου (RCOG).

Πραγματοποιήστε την επικοινωνία σας μαζί του, προγραμματίστε την επίσκεψή σας και προχωρήστε στον απαραίτητο έλεγχο, με στόχο να αντιμετωπίσετε την υπογονιμότητα με ασφάλεια και ελπίδα.