Πρόωρη ρήξη θυλακίου ή σπάσιμο νερών
Το αγέννητο μωρό σας βρίσκεται προστατευμένο μέσα σ’ ένα μεμβρανώδη σάκο (θυλάκιο) και περιβάλλεται από υγρό, τα λεγόμενα «νερά». Το σπάσιμο των νερών είναι γνωστό ως ρήξη θυλακίου. Συνήθως, τα νερά σπάνε λίγο πριν ή κατά τη διάρκεια του τοκετού. Αν τα νερά σας σπάσουν πριν τον τοκετό και νωρίτερα από τις 37 εβδομάδες κύησης, αυτό ονομάζεται πρόωρη ρήξη θυλακίου. Αυτό θα συμβεί σε 2 από τις 100 έγκυες (ποσοστό 2%).
Γιατί σπάνε τα νερά το βράδυ είναι ένα ερώτημα που απασχολεί πολλές μέλλουσες μητέρες – συχνά σχετίζεται με την αύξηση της χαλάρωσης και ορμονικές αλλαγές τις βραδινές ώρες.
Οι παρακάτω πληροφορίες σάς αφορούν σε περίπτωση που νομίζετε, ή σας ανέφεραν, ότι τα νερά σας έσπασαν πρόωρα (δηλαδή πριν τις 37 εβδομάδες) και σχετίζονται με:
● το πώς έγινε η διάγνωση;
● τι σημαίνει μια τέτοια διάγνωση για εσάς και το μωρό σας;
● τι είδους πρόσθετη προγεννητική παρακολούθηση θα έχετε ;
● συζήτηση με τον ιατρό σχετικά με το αν σας έχει ξανασυμβεί αυτό σε προηγούμενη εγκυμοσύνη (αν έχει ήδη γίνει μια φορά, το πιθανότερο είναι ότι θα ξανασυμβεί)
● έλεγχο της γενικότερης κατάστασης της υγείας σας, όπως μέτρηση θερμοκρασίας, καρδιακού σφυγμού και αρτηριακής πίεσης
● έλεγχο των καρδιακών παλμών του μωρού σας.
● Η πρόωρη ρήξη θυλακίου θα διαγνωστεί καλύτερα με κολπικό έλεγχο. Ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει κολποδιαστολέα (εργαλείο που χρησιμοποιείται για το άνοιγμα των τοιχωμάτων του κόλπου) προκειμένου να κοιτάξει τον τράχηλό σας (την είσοδο της μήτρας) και να δει αν το υγρό που έτρεξε είναι αμνιακό. Ο γιατρός θα μπορέσει επίσης να δει αν ο τράχηλος παρουσιάζει μεταβολές, που σημαίνει ότι έχει αρχίσει να προετοιμάζεται για τοκετό. Συνήθως λαμβάνεται και δείγμα του υγρού για να εξεταστεί για ενδεχόμενη μόλυνση.
● Θα γίνει υπέρηχος για να ελεγχθεί η ποσότητα του υγρού που υπάρχει ακόμα γύρω από το μωρό σας.
● Η εξέταση του δείγματος του υγρού θα βοηθήσει επίσης στην εξακρίβωση του εάν έγινε ρήξη θυλακίου.
Αν δεν είναι σαφές το κατά πόσον έγινε πρόωρη ρήξη θυλακίου ή όχι, θα σας συμβουλεύσουμε να φορέσετε σερβιέτα και να παραμείνετε στο μαιευτήριο για λίγες ώρες. Αν όντως έχουν σπάσει τα νερά, τότε η σερβιέτα θα βγει υγρή.
Αν έγινε ρήξη θυλακίου, θα σας συμβουλεύσουμε να μείνετε στο μαιευτήριο για τουλάχιστον 48 ώρες. Τόσο εσείς όσο και το αγέννητο μωρό σας θα παρακολουθείστε στενά για τυχόν σημάδια μόλυνσης. Αυτό σημαίνει ότι θα σας μετρούν συχνά τη θερμοκρασία και το σφυγμό σας, ενώ θα παρακολουθείται επίσης η καρδιακή λειτουργία του μωρού.
Αυτό εξαρτάται από την κατάσταση του τραχήλου, αν υπάρχει διάστολη ή ο τράχηλος παρουσιάζεται χωρίς διαστολή και από το αν ξεκινούν οι συσπάσεις φυσικά ή χρειαστεί πρόκληση.
Η μεμβράνη - θυλάκιο σχηματίζει ένα προστατευτικό περίβλημα γύρω από το μωρό, οπότε αν σπάσει αυτή (γίνει δηλαδή ρήξη του θυλακίου) υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης μέσα στη μήτρα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει πρόωρο τοκετό.
Τα συμπτώματα μόλυνσης περιλαμβάνουν πυρετό και ασυνήθιστη ροή δύσοσμου υγρού από τον κόλπο, ταχυπαλμία και/ή πόνο χαμηλά στην κοιλιά. Οι καρδιακοί παλμοί του μωρού σας μπορεί επίσης να είναι ταχύτεροι από το κανονικό.
Οι εξετάσεις αίματος και η καλλιέργεια κολπικού υγρού θα θέσουν τη διάγνωση.
Αν τελικά έχετε κάποια μόλυνση, το μωρό πρέπει να γεννηθεί το συντομότερο δυνατό για ν’αποφευχθεί σοβαρότερη μόλυνση που θα θέσει σε κίνδυνο τη μητέρα και το έμβρυο.
Αν γίνει πολύ πρόωρη ρήξη θυλακίου και γεννήσετε πριν τις 23-24 εβδομάδες εγκυμοσύνης, δυστυχώς, το πιθανότερο είναι ότι το έμβρυο δεν θα επιζήσει. Τα μωρά που τελικά επιζούν σε τέτοιες περιπτώσεις παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα υγείας. Η πιθανή αγωγή και τα αποτελέσματά της για το μωρό είναι κάτι που συζητείται σε κάθε περίπτωση γυναίκας ξεχωριστά.
Ωστόσο, μπορεί να σας δοθεί μια αγωγή για να μειωθεί ο κίνδυνος μόλυνσης αλλά και η πιθανότητα πρόωρου τοκετού. Αυτή η αγωγή περιλαμβάνει:
● Χορήγηση αντιβιοτικών για τη μείωση του κινδύνου μόλυνσης της μήτρας αλλά και της πιθανότητας υπερβολικά πρόωρου τοκετού. Τα αντιβιοτικά μειώνουν επίσης τον κίνδυνο μόλυνσης του ίδιου του μωρού.
● Δύο ενέσεις στεροειδών (κορτικοστεροειδή) για να βοηθήσουν την ωριμότητα του μωρού και να μειώσουν τα πιθανά προβλήματα υγείας σε περίπτωση πρόωρου τοκετού.
● Φάρμακα για να σταματήσουν οι συσπάσεις (τοκόλυση).
Αν τελικά επιστρέψετε στο σπίτι, ο γιατρός θα σας ενημερώσει για τα σημάδια μόλυνσης που πρέπει να γνωρίζετε σε περίπτωση που εντοπίσετε κάτι. Είναι πολύ σημαντικό να:
● Ελέγχετε αν είναι φυσιολογική η θερμοκρασία σας κάθε 4-8 ώρες (φυσιολογική θερμοκρασία είναι οι 37o βαθμοί Κελσίου ή λιγότερο).
● Ελέγχετε αν αλλάξει το χρώμα του υγρού που τρέχει (βλ. παρακάτω). Γι’ αυτό φορέστε σερβιέτα και όχι ταμπόν.
● Αποφύγετε κολπική συνουσία.
● υψηλή θερμοκρασία (πάνω από 37oC)
● συμπτώματα γρίπης (νιώθετε πυρετό και ρίγη)
● κολπική αιμορραγία
● το υγρό που τρέχει απ’ τον κόλπο σας γίνει πρασινωπό ή δύσοσμο
● συσπάσεις
● πόνο στην κοιλιά
● ανησυχείτε ότι το μωρό δεν κινείται όπως συνήθως.
Θα γίνουν επίσης εξετάσεις αίματος (γενική αίματος, CRP) για τον έλεγχο πιθανής φλεγμονής.
Κάθε εβδομάδα θα πραγματοποιείται καλλιέργεια κολπικού υγρού.
Ο μαιευτήρας θα ελέγξει αν υπάρχουν προβλήματα με την εγκυμοσύνη σας και θα συζητήσει μαζί σας ένα χρονικό πλάνο για τον τοκετό.
Αν έχετε απορίες για τα συμπτώματα ή τις ενδείξεις πρόωρης ρήξης θυλακίου, μην διστάσετε να επικοινωνήσετε με τον μαιευτήρα – χειρουργό γυναικολόγο Δ. Κολέσκα, M.R.C.O.G., C.C.T., εξειδικευμένο στη διαχείριση μαιευτικών περιστατικών υψηλού κινδύνου, πιστοποίηση από το Βασιλικό Κολλέγιο Μαιευτήρων – Γυναικολόγων (Advanced Labour Ward Practice, R.C.O.G.). Ο ίδιος και η έμπειρη ομάδα του είναι δίπλα σας για να σας καθοδηγήσουν με ηρεμία, φροντίδα και επιστημονική ακρίβεια σε κάθε στάδιο της εγκυμοσύνης.
